Olimlar ikkilik qora tuynukdan kelgan noyob signalni qayd etishdi

Gannoverdagi Albert Eynshteyn instituti (AEI) tadqiqotchilari ikkilik qora tuynukdan noodatiy signalni yozib olishga muvaffaq bo‘lishdi. Olimlar uni GW190412 deb nomlashdi.

Olimlar signalni LIGO va Virgo detektorlari yordamida aniqladilar. Ushbu ikkilik tizimning o'ziga xosligi shundaki, uning markazida ikkita qora tuynuk joylashgan bo'lib, ular massasi jihatidan bir-biridan juda farq qiladi. Ha, ulardan biri Quyoshdan 8 marta, ikkinchisi esa bizning samoviy jismimizdan 30 marta katta. Tadqiqotchilarning so‘zlariga ko‘ra, ular qora tuynuklar massalari orasidagi farq juda katta bo‘lgan ikkilik tizimni birinchi marta kuzatishgan. Axir, qoida tariqasida, bu ko'rsatkichlar deyarli bir xil. 

Olimlar ular qayd etgan signal ikki qora tuynukning birlashishi natijasi ekanligini aniqlashdi. Bu Yerdan 1,9-2,9 milliard yorug'lik yili masofasida sodir bo'ldi. Tadqiqotchilarning ta'kidlashicha, GW190412 kabi massalari teng bo'lmagan tizimlarda gravitatsion to'lqin signalidagi ohanglar boshqa kuzatuvlarda qayd etganidan ko'ra balandroqdir.

GW190412 ni tahlil qilishda olimlar Eynshteynning umumiy nisbiylik nazariyasi bashoratlaridan chetga chiqishlarni aniqladilar. Hozirgacha ular shunday xulosaga kelishdiki, garchi bu signal bugungi kungacha qayd etilganlardan farq qiladigan xususiyatlarga ega bo‘lsa-da, umuman olganda, nazariyaning umumiy bashoratlaridan jiddiy og‘ishlar topilmagan.

Shuningdek o'qing:

• Sayyora-okeanlarning tubi bo'lishi mumkin emas - olimlar
• Okean tubidagi bakteriyalar marsliklarning mavjudligiga ishora qildi